Η επιστροφή στο σχολείο είναι ένα νέο ξεκίνημα γεμάτο προκλήσεις αλλά και ευκαιρίες. Για τα παιδιά με αυτισμό, η περίοδος αυτή μπορεί να φέρει άγχος τόσο στο ίδιο το παιδί όσο και στην οικογένεια. Με λίγη προετοιμασία, όμως, η μετάβαση μπορεί να γίνει πιο ομαλή και θετική.

Ακολουθούν πρακτικές ιδέες που μπορούν να βοηθήσουν:

---

1. Προετοιμασία πριν την έναρξη

·    Σταδιακή επανένταξη στη ρουτίνα: λίγες ημέρες πριν ξεκινήσει το σχολείο, επαναφέρετε σταδιακά τις ώρες ύπνου, ξυπνήματος και άλλες σχολικές συνήθειες.

     ·    Οπτικά βοηθήματα: χρησιμοποιήστε εικόνες, ημερολόγια ή κοινωνικές ιστορίες που δείχνουν τη διαδικασία «ξυπνάω → ντύνομαι → πάω σχολείο → επιστρέφω».

    ·     Επίσκεψη στο σχολείο: αν είναι δυνατόν, κάντε μια βόλτα στο χώρο, δείξτε την τάξη, την αυλή και γνωρίστε ξανά τους δασκάλους.

---

2. Την πρώτη μέρα

· Μεταβατικό αντικείμενο: ένα μικρό αγαπημένο αντικείμενο (π.χ. λούτρινο, μπάλα, κάρτα) μπορεί να δώσει ασφάλεια.

     ·    Καθαρή και σύντομη επικοινωνία: εξηγήστε με απλές φράσεις τι θα γίνει βήμα-βήμα.

     ·    Συνεργασία με εκπαιδευτικούς: ενημερώστε τον/την δάσκαλο/α για τυχόν ανάγκες ή τρόπους στήριξης που βοηθούν το παιδί.

---

3. Οι πρώτες εβδομάδες

·   Σταθερότητα: κρατήστε όσο γίνεται σταθερό πρόγραμμα και στο σπίτι.

     ·    Μικρά βήματα προσαρμογής: μην περιμένετε άμεση προσαρμογή· μπορεί να χρειαστούν μέρες ή εβδομάδες.

     ·    Θετική ενίσχυση: επαινέστε κάθε μικρή επιτυχία («μπήκες στην τάξη μόνος σου σήμερα!»).

     ·    Παρατήρηση: καταγράψτε συμπεριφορές, άγχη ή θετικά στοιχεία για να τα συζητήσετε με το σχολείο ή ειδικούς (λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, ψυχολόγο).

---

4. Συνεργασία σχολείου – οικογένειας

·         Η επικοινωνία με τους δασκάλους είναι το κλειδί: ενημερώστε για τις ανάγκες του παιδιού, πιθανές ευαισθησίες (π.χ. στον θόρυβο) και απαραίτητες προσαρμογές (π.χ. οπτικά χρονοδιαγράμματα, γωνιά ηρεμίας).

·         Υποστηρίξτε τη συμμετοχή του παιδιού σε κοινωνικές δραστηριότητες, με τρόπο που να του ταιριάζει.

---

📅 Πίνακας Ρουτίνας Επιστροφής στο Σχολείο

Ένα οπτικό πρόγραμμα βοηθάει τα παιδιά με αυτισμό να προβλέπουν τι θα γίνει στη διάρκεια της μέρας και να νιώθουν ασφάλεια. Ακολουθεί ένα παράδειγμα τέτοιου πίνακα:

Πρωί – Προετοιμασία στο σπίτι

1.    Ξύπνημα 🛏️
– Χρονικό πλαίσιο: 7:00 π.μ.

2.   Πλύσιμο προσώπου και χεριών 🚿

3.   Ντύσιμο 👕👖

4.   Πρωινό 🍽️

5.   Πλύσιμο χεριών 🚿

6.   Βούρτσισμα δοντιών 🪥

7.   Σάκκος/τσάντα σχολείου 🎒
– Έλεγχος βιβλίων, τετραδίων, μπουκαλιού νερού

8.   Ντύσιμο για έξοδο 🧥👞

9.   Μετακίνηση προς σχολείο 🏃‍🚌 

Σχολείο – Καθημερινές δραστηριότητες

1.    Άφιξη και τοποθέτηση αντικειμένων στο θρανίο/ντουλάπι 🎒📗

2.   Πρωινή συγκέντρωση/χαιρετισμός👋 

3.   Μαθήματα / Δραστηριότητες 📚📙

4.   Διάλειμμα / Ελεύθερος χρόνος 🍎🏃‍

5.   Γεύμα 🥪👋

6.   Μαθήματα / Δραστηριότητες 🧩🎨

7.   Τέλος σχολείου – επιστροφή στο σπίτι 🏠

Απογευματινή και Βραδινή Ρουτίνα στο σπίτι

1.    Χαλάρωση / Δραστηριότητες επιλογής 🧸🎵

2.   Μικρό σνακ 🍌

3.   Ολοκλήρωση εργασιών ή επανάληψη ✏️📖

4.   Δραστηριότητες προσωπικής φροντίδας 🚿🛁

5.   Δείπνο 🍽️

6.   Χαλάρωση / Προετοιμασία για ύπνο 🛏️📖

🔹 Μπορείτε να φτιάξετε έναν τέτοιο πίνακα ρουτίνας με εικόνες/εικονίδια δίπλα σε κάθε βήμα και να είναι όσο το δυνατόν πιο ταιριαστός στον δικό σας γιο/κόρη. Δηλαδή να είναι προσαρμοσμένος ανάλογα με τις συνήθειες, τις ιδιαίτερες ανάγκες ή προτιμήσεις του δικού σας παιδιού και το ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου:

1.    Ωράριο σχολείου: Ποια ώρα ξεκινάει και τελειώνει το σχολείο. Πόσα διαλείμματα κάνουν και αν υπάρχουν γεύματα σε συγκεκριμένες ώρες.

2.   Πρωινή ρουτίνα στο σπίτι: Τι συνήθειες ακολουθεί το παιδί πριν φύγει για το σχολείο.

3.   Απογευματινή ρουτίνα: Τι δραστηριότητες κάνει στο σπίτι μετά το σχολείο και τι ρουτίνα ακολουθεί μέχρι να πάει για ύπνο το βράδυ.

4.   Ιδιαίτερες ανάγκες ή προτιμήσεις: Αν πάρχουν πράγματα που βοηθούν το παιδί να ηρεμήσει ή να συγκεντρωθεί (π.χ., αγαπημένο παιχνίδι, μουσική, συγκεκριμένη σειρά δραστηριοτήτων).

🔹Αν θέλετε βάζετε εικόνες ή εικονίδια δίπλα σε κάθε βήμα.

🔹Αν το παιδί σας κατανοεί καλύτερα με φωτογραφίες, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πραγματικές φωτογραφίες από τη δική σας καθημερινότητα (π.χ. το ίδιο το παιδί με την τσάντα του).

🔹Το παιδί μπορεί να βάζει ✔️ ή αυτοκόλλητο κάθε φορά που ολοκληρώνεται ένα βήμα.

---

✨ Τελική Σκέψη

Με αγάπη, υπομονή και συνέπεια, η επιστροφή στο σχολείο μπορεί να γίνει μια όμορφη εμπειρία για όλη την οικογένεια. Κάθε μικρό βήμα είναι μια μεγάλη νίκη! 🌈

 

Δρ. Ράνια Χιουρέα, Σύμβουλος
Ειδικής Αγωγής & Εκπαίδευσης

Ανάρτηση chiourea.gr στο Γονείς - ΑΥΤΙΣΜΟΣ και ΑΥΤΙΣΜΟΣ - Υλικό

Δείτε επίσης:

·         "Το φάσμα του Αυτισμού Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές" Ένας οδηγός για την οικογένεια Στέργιος Νότας D.P.MGR

·         ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΓΟΝΕΩΝ ΜΕ ΑΥΤΙΣΤΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ Γεώργιος Ζώης - Σπυρίδων Δημητρακόπουλος

·         Εκμάθηση χρήσης της τουαλέτας σε παιδιά με διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές

·         Οπτικοποιημένο πρόγραμμα ημέρας για παιδιά με ΔΕΠ-Υ, Αυτισμό ή μικρής ηλικίας Δρ Ράνια Χιουρέα, Σύμβουλος ΕΑΕ 

·          Η κατάποση δισκίων για τα παιδιά με αυτισμό

·         Αυτισμός και δυσκολίες στο φαγητό Ράνια Χιουρέα (PhD), Σύμβουλος ΕΑΕ

·         Αυτισμός και επικοινωνία-Υποστηρίξτε και ερμηνεύστε την επικοινωνία του παιδιού

·         Αυτισμός-Asperger: Προβλήματα συμπεριφοράς και αντιμετώπισή τους Δρ Ράνια Χιουρέα, Σύμβουλος ΕΑΕ

·         Εξωτερικές δραστηριότητες για παιδιά με αυτισμό Ελένη Λούκουτου, Λογοθεραπεύτεια

·         Υποστήριξη αυτιστικών ατόμων σε αβέβαιες καταστάσεις

·         Ηχολαλία: Γιατί το Παιδί μου Επαναλαμβάνει Ό,τι Λέω;

·         Διάγνωση "Αυτισμός". Πότε και πώς το λέμε στο παιδί

·         Αυτισμός και σχολείο – Η στιγμή των επιλογών Αναστασία Παπαργύρη

·         Αυτισμός, μετάβαση από το δημοτικό σχολείο στο γυμνάσιο Ελένη Λούκουτου, Λογοθεραπεύτρια