Οι σχέσεις με τους γονείς μας καθορίζουν και τη ζωή των παιδιών μας. Μια ματιά στην τάση της εποχής, τις συνέπειες της απομάκρυνσης από τους γονείς μας και τα οφέλη της επανασύνδεσης.

Σε μια εποχή όπου η ατομικότητα και η αυτονομία προβάλλονται ως υπέρτατες αξίες, η οικογένεια συχνά περνά σε δεύτερη μοίρα. Παιδιά απομακρύνονται από γονείς, άλλοτε εξαιτίας σοβαρών συγκρούσεων κι άλλοτε για λόγους που σήμερα μοιάζουν ασήμαντοι, πολυάσχολη ζωή, ανάγκη για ανεξαρτησία – όλα συντελούν στο να χάνονται πολύτιμες στιγμές με τους γονείς και τα εγγόνια. Και όμως, ο δεσμός γονιού–παιδιού είναι ένας δεσμός αναντικατάστατος. Όσο κι αν δοκιμάζεται, παραμένει βαθιά ριζωμένος μέσα μας. Ενώ, ακόμα και λίγα λεπτά καθημερινής επαφής μπορούν να ξαναχτίσουν δεσμούς ζωής.

Η τάση της εποχής: απομάκρυνση από τους γονείς

Στη σύγχρονη εποχή, πολλοί ενήλικες επιλέγουν να απομακρύνονται από τους γονείς τους, είτε λόγω πολυάσχολης ζωής, είτε λόγω διαφορών χαρακτήρα, είτε ακόμη και μετά από μεγάλους ή μικρούς διαπληκτισμούς.

Οι κοινωνιολόγοι τονίζουν ότι η τάση αυτή έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ιδίως στις πόλεις όπου η αυτονομία και η ανεξαρτησία θεωρούνται υπέρτατες αξίες.

Σύμφωνα με πρόσφατες μελέτες, περίπου το 30%-40% των ενήλικων παιδιών διατηρεί πολύ περιορισμένη επικοινωνία με τους γονείς, ενώ το 10%-15% τους βλέπει λιγότερο από μία φορά τον χρόνο.

 «Η σημερινή γενιά συχνά βλέπει τους γονείς σαν βάρος», λέει η κοινωνιολόγος Ελένη Παπαδοπούλου. «Αυτό στερεί από τις νέες γενιές την εμπειρία της οικογενειακής αγάπης και σταθερότητας.»

Όταν τα παιδιά γίνονται γονείς – και οι γονείς παππούδες

Η αποξένωση δεν επηρεάζει μόνο δύο γενιές. Συχνά, ενήλικα παιδιά που κρατούν αποστάσεις από τους γονείς τους, στερούν από τα δικά τους παιδιά τη δυνατότητα να γνωρίσουν τους παππούδες τους.

Οι παππούδες νιώθουν μοναξιά και πικρία, ενώ βιώνουν την αποξένωση ως βαθιά πληγή: όχι μόνο χάνουν το παιδί τους, αλλά και τη χαρά να δουν το σπόρο της οικογένειας να συνεχίζεται.

Όπως λέει ο Δημήτρης, 68 ετών: «Δεν πρόλαβα να κρατήσω στην αγκαλιά μου το εγγόνι μου. Το βλέπω μόνο σε φωτογραφίες στο διαδίκτυο. Είναι σαν να με έχουν σβήσει από την ιστορία της οικογένειας».

Παράλληλα, τα εγγόνια που μεγαλώνουν χωρίς να γνωρίσουν τους παππούδες τους, χάνουν την πολύτιμη σύνδεση μαζί τους και μια πηγή σοφίας, τρυφερότητας και ιστοριών που δύσκολα αντικαθίστανται.

Οι ψυχολόγοι τονίζουν ότι η σχέση παππού–εγγονιού είναι σημαντική γιατί:

• προσφέρει στα παιδιά ρίζες και συνέχεια,
• ενισχύει το αίσθημα ασφάλειας και οικογενειακής ταυτότητας,
• δίνει εναλλακτικά πρότυπα αγάπης και φροντίδας,
• λειτουργεί συχνά ως «γέφυρα» ανάμεσα στις γενιές.

Γιατί αξίζει η επανασύνδεση

Ο γονιός, ακόμα και με τα ελαττώματά του, παραμένει ο άνθρωπος που μας έδωσε ζωή, που στάθηκε δίπλα μας στα πρώτα μας βήματα, που —με τον δικό του τρόπο— μας αγάπησε.

Η απομάκρυνση μπορεί να προσφέρει μια προσωρινή αίσθηση ανακούφισης, αλλά συχνά αφήνει πίσω της κενά:

• Κενό ταυτότητας, αφού αποκόβουμε τις ρίζες μας.
• Κενό συναισθηματικό, γιατί βαθιά μέσα μας η ανάγκη για γονική αποδοχή δεν σβήνει.
• Κενό υπαρξιακό, όταν συνειδητοποιούμε ότι ο χρόνος που χάθηκε δεν επιστρέφει.

Μήπως, τελικά, η επανασύνδεση είναι πιο λυτρωτική από την αποξένωση;

Πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να επανασυνδεθούν με τους γονείς τους και βιώνουν βαθιά συναισθηματική ανακούφιση. Η Μαρία, 42 ετών, περιγράφει: "Μετά από χρόνια αποξένωσης, μια απλή κουβέντα και μια αγκαλιά άλλαξαν τη σχέση μου με τη μητέρα μου. Τώρα τα παιδιά μου αγαπούν τη γιαγιά τους και χαίρονται να παίζουν μαζί της ή να κάνουν διάφορες κατασκευές και να την ακούν να τους λέει ιστορίες."

Ο Γιάννης, 50 ετών, λέει: "Ο πατέρας μου ήταν πάντα δύσκολος χαρακτήρας. Απομακρυνθήκαμε, αλλά όταν ξαναπροσπάθησα, ανακάλυψα μια αόρατη αγάπη που ποτέ δεν είχε φύγει."

Οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η επανασύνδεση δεν σημαίνει πλήρη συμφωνία σε όλα ή άρνηση των διαφορών. Αντιθέτως, είναι η συνειδητή επιλογή, να μην αφήσουμε την απόσταση να καταστρέψει δεσμούς ζωής. Ακόμη και λίγα λεπτά καθημερινής επικοινωνίας, μια κλήση ή μια επίσκεψη μπορούν να έχουν τεράστιο θετικό αντίκτυπο για όλη την οικογένεια.

Οφέλη για τα παιδιά και τα εγγόνια

Μελέτες δείχνουν ότι η παρουσία των παππούδων στη ζωή των παιδιών ενισχύει την ασφάλεια και τη σταθερότητα. Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε στενές σχέσεις με τους παππούδες, εμφανίζουν καλύτερη συναισθηματική ανάπτυξη και καλύτερη αντίληψη κοινωνικών κανόνων. Η απομάκρυνση από τους παππούδες στερεί αυτή την πηγή εμπειρίας και αγάπης, ενώ μπορεί να δημιουργήσει συναισθηματικό κενό και στους δύο πλευρές.

Έρευνα του Πανεπιστημίου Cambridge (2022) κατέδειξε ότι παιδιά με ενεργούς παππούδες στη ζωή τους, έχουν υψηλότερη αυτοεκτίμηση και σταθερότερες σχέσεις με συνομήλικους.

 «Τα εγγόνια κερδίζουν σοφία και σταθερότητα από τους παππούδες», τονίζει η παιδοψυχολόγος Μαρία Κουτσογιάννη.

Η ψυχολογική διάσταση

Σύμφωνα με ειδικούς ψυχικής υγείας, η αποκατάσταση της σχέσης με τους γονείς μπορεί να έχει βαθιά θεραπευτική δύναμη:

• μειώνει αισθήματα ενοχής και πικρίας,
• ενισχύει την ψυχική ανθεκτικότητα,
• καλλιεργεί την ενσυναίσθηση,
• συμβάλλει σε καλύτερες σχέσεις με τα δικά μας παιδιά.

Όπως τονίζει η ψυχολόγος Ελένη Κ., «Η συγχώρεση δεν σημαίνει λήθη ή άρνηση του παρελθόντος. Σημαίνει να επιλέγεις να μην αφήσεις τις πληγές να σε κρατούν φυλακισμένο».

Μικρές κινήσεις, μεγάλες αλλαγές

Η σύγχρονη ζωή μπορεί να είναι απαιτητική, αλλά η εμπειρία δείχνει ότι η επανασύνδεση δεν χρειάζεται μεγάλες θυσίες ή θεαματικές κινήσεις. Συχνά ξεκινά με κάτι απλό:

• Ένα τηλεφώνημα ή μήνυμα «τι κάνεις;»
• Μια επίσκεψη ή μια κοινή δραστηριότητα.
• Μια πρόσκληση σε σχολική εκδήλωση των παιδιών.
• Ένα «σε σκέφτομαι» σε δύσκολες στιγμές.

Κάθε μικρή κίνηση μπορεί να αναζωπυρώσει δεσμούς, να ξαναχτίσει σχέσεις και να γεμίσει καρδιές με χαρά. Και, αν υπάρχουν παιδιά, ένα μικρό βήμα να γνωρίσουν τον παππού και τη γιαγιά, μπορεί να ανοίξει δρόμο για νέες, όμορφες οικογενειακές μνήμες. Η αγάπη και το ενδιαφέρον των γονιών και των παππούδων δεν μπορούν να αντικατασταθούν με τίποτα.

Μην περιμένετε το «αργότερα»

Η ζωή κυλάει πιο γρήγορα απ’ όσο νομίζουμε. Οι γονείς μας μεγαλώνουν, κι εμείς μαζί τους. Κι έρχεται κάποια στιγμή που οι ευκαιρίες χάνονται – οι κουβέντες που δεν ειπώθηκαν, οι αγκαλιές που δεν δόθηκαν, τα «σ’ αγαπώ» που έμειναν μέσα μας…

Αν υπάρχει μέσα σας έστω και μια σπίθα αγάπης, κάντε σήμερα το πρώτο βήμα. Ένα τηλέφωνο, μια επίσκεψη, μια απλή φράση: «Μου λείπεις». Ίσως να είναι αμήχανο στην αρχή, ίσως να μην αλλάξουν όλα από τη μια μέρα στην άλλη. Όμως θα έχετε προσπαθήσει. Και αυτή η προσπάθεια αξίζει όσο τίποτα. Γιατί στο τέλος της διαδρομής, αυτό που μετρά δεν είναι οι καβγάδες ή οι διαφορές, αλλά η αγάπη που καταφέραμε να κρατήσουμε ζωντανή. Και η αγάπη, όσο κι αν δοκιμαστεί, πάντα βρίσκει τον τρόπο να επιστρέψει.

Μην αφήνουμε τη ζωή να περνά χωρίς επαφή με γονείς και παππούδες. Κάθε στιγμή είναι πολύτιμη. Μην αφήνουμε τη ζωή να περνάει χωρίς να δίνουμε την ευκαιρία στους γονείς και παππούδες να μας δουν, να αγαπήσουν τα παιδιά μας και να μας δώσουν τη ζεστασιά τους.

Η επανασύνδεση δεν είναι απλώς μια πράξη αγάπης - είναι ευκαιρία να ξαναβρούμε τις ρίζες μας και να δώσουμε στα παιδιά μας την ευκαιρία να γνωρίσουν τους παππούδες τους και όσα ίσως εμείς χάσαμε.

Ξεκινήστε σήμερα. Μην το αφήνετε για αύριο.

Ράνια Χιουρέα (PhD),

Σύμβουλος ΕΑΕ

Δημοσιεύτηκε από chiourea.gr στο ΑΥΤΟΒΕΛΤΙΩΣΗ / ΚΑΛΥΤΕΡΗ ΖΩΗ

Διαβάστε επίσης:

·         4 συνήθειες που θα σας κάνουν πιο ευτυχισμένους

·         Όταν συγχωρείς κάποιον, γαληνεύεις. Κάνεις χάρη σ’ εσένα και όχι σ’ εκείνον

·         Δεν αξίζει να κρατάμε κακία! 12 βήματα για να το καταφέρουμε

·         Όταν κάποιος μας φέρεται άδικα, δεν είναι ευτυχισμένος ούτε ο ίδιος

·         Η συγχώρεση είναι η επιλογή του ευφυούς ανθρώπου

·         Θυμός, ζήλεια, πίκρα, απογοήτευση: Πώς να ελέγχετε τα αρνητικά συναισθήματα

·         Μην κρίνεις τους ανθρώπους αν δεν ξέρεις σε τι μάχες πολεμάνε…

·          Να εκτιμάτε τους ανθρώπους όσο τους έχετε δίπλα σας και όχι όταν τους χάνετε

·         Η αγάπη χαρίζεται, δεν αγοράζεται!

·         Μαλώνουμε με όσους αγαπάμε πιο πολύ

·         8 Συνήθειες που έχουν οι Δυστυχισμένοι Άνθρωποι και ΠΩΣ να τις Αποφύγετε

·         Κάθε φορά που εντυπωσιάζεις, αποκτάς κι έναν εχθρό. Για να είσαι δημοφιλής πρέπει να είσαι μετριότητα

·         Απλές συμβουλές για να ζήσετε τη ζωή σας όσο καλύτερα γίνεται

·         Η σημασία της ζεστής αγκαλιάς για τον καθένα